درس شيمي جزو درسهايي است كه اولاٌ افراد خاصي بدان علاقه دروني دارند، ثانياٌ به خاطر اينكه بيشتر مطالب آن ذهني است و كاملاٌ ملموس نيست، لذا در آموزش اين درس به طور معمول با مشكلاتي مواجه ميشويم كه البته بسياري از اين مشكلات با تدابير معلمان شيمي كه ذهني فعال دارند، حل ميشود. از آن جا كه اين امر به نظر مهم ميآيد كه بتوانيم با يك سري كارهاي علمي اين مشكل را حل كنيم در اين مقاله سعي شده است در كنار مباني علمي انگيزش و راههاي افزايش آن برخي راهكارهاي مفيد از نظر نويسنده نيز بيان گردد. برخي از اين راهكارها از حيطه اختيارات معلمان خارج است و مسئولان بايد آنها را برعهده گيرند ولي برخي ديگر را ميتوان در كلاس درس با همين امكانات نيز انجام داد. به اميد اينكه اين مطالب مفيد واقع گردند.
شیمی همچون دیگر علوم بنیادین، به شناخت طبیعت میپردازد تا بدانیم که گیتی پیرامونمان از چه ساز و کاری بهره میگیرد. شیمی علم ماده است، اجزای سازندهاش و برهم کنشهای مربوط به آنها: اتمها و مولکولها. از جنبه نظری، شیمی در کنار فیزیک و با بهرهگیری از ریاضیات، به دورن ماده سر میکشد تا بدانیم از چه ساخته شدهایم و با آن چه میتوانیم انجام دهیم. شیمی، در سطح حیات، به زیست شناسی تبدیل میشود و فرآیندهای حیاتی را به فرمان خود پیش میبرد. به یاری این دانش نظری، جنبههای کاربردی شیمی بیشمار میشوند و بر زندگی فردی ما تاثیر میگذارند. در دنیای امروزین به راستی هیچ جایی نیست که شیمی دستی در آن نداشته باشد. از پوشاکی که بر تن دارید تا غذایی که میخورید؛ از دارویی که برای درمان استفاده میکنید تا خودرویی که بر آن سوارید
فلسفه و اهداف جدید یاددهی و یادگیری شیمی
امروزه متخصصان توسعهشناسی بر فاکتور نیروی انسانی کارآمد و دارای سطح بالای «سواد علمی» به عنوان مهمترین عامل توسعه و پیش شرط تحقق آن تاکید دارند. در همهی نظامهای آموزشی تلاش میشود تا سطح سواد علمی جامعه بهبود بخشد تا از این راه بتوان زمینههای توسعه پایدار را فراهم ساخت. مهمترین و شاخصترین فلسفهی آموزش شیمی، ارتقای سطح سواد شیمی است. با آنکه سواد شیمی دارای گستردگی فراوانی است؛ اما میتوان در یک نگاه ساده آن را به صورت زیر تعریف کرد: درک مفاهیم، فرایندهای علمی و آگاهیهای علمی مورد نیاز در زمینهی علم شیمی را سواد شیمی میگویند. شخص دارای سواد شیمی میتواند ارتباط مناسبی بین واقعیتها و پدیدههای علمی مشاهده شده در فعالیتهای روزانه و علم شیمی برقرار نماید. این شخص میتواند انواع پدیدههای شیمیایی را تشخیص داده و درک کند و از طریق شواهد علمی، پدیدههای مشاهده شده در زندگی، محل کار و جامعه را به صورت منطقی تجزیه و تحلیل نموده و برای حل مشکلات، تصمیمگیری و انتخاب گزینههای احتمالی آگاهانه ایفای نقش نماید».در طول ده سال اخیر برنامههای درسی شیمی در اقصینقاط جهان به صورت بنیادی تغییر کرده است و رویکردها، راهبردها و روشهای جدیدی مبتنی بر یافتههای پژوهشی جایگزین نظامهای آموزشی سنتی گشته است.