« ویژه ارتقاء رتبه شغلی .......»

مختصری از تجربیات مدون :

تجربیات مدون تاثير مطالعات غير درسي با پيشرفت درس فارسي دانش آموزان كلاس اول ابتدايي

چكيده

مطالعات غيردرسي دانش آموزان مانند خواندن مجله كودك و كتابهاي داستاني كه با توجه به سن، علاقه و استعداد و آموزنده با همكاري معلم و اولياء دانش آموزان و به انتخاب كودكان براي فرزندان تهيه مي شود، مي تواند به عنوان يك رسانه آموزشي باشد تا كودك ضمن مطالعه و شناخت بيشتر محيط پيرامونش تجارب ارزنده اي را كسب نمايد. طبق تحقيقات پرلز2001 مطالعه موجب تقويت انگيزه هاي دروني، يادگيري عميق تر، و كاربرد آموخته هاي كودكان د ر موقعيت هاي جديد مي شود، به همين خاطر مولانا فرموده اند:

مرد خردمند هنرپيشه را                           عمود و بايست در اين روزگار

تا يكي را تجربه آموختن                           و دگر تجربه بستن به كار

بنابراين تجارب نگارنده در بررسي هاي گوناگون حاكي از اين امر است كه از طريق تلفيق فارسي با مطالعات غير درسي است كه افق هاي جديدي در ذهن كودكان تابيده مي شود و به قول لئوناردداوينچي بينش و بصيرت كسب مي گردد. روش تحقيق اين پژوهش شبه آزمايشي است. جامعه آرماني 20 نفر دانش آموز دختر و پسر كلاس اول ابتدايي است كه به صورت غير تصادفي انتخاب شده اند. 10نفر به عنوان گروه گواه و 10 نفر گروه آزمايش به صورت مختلط ابزار گرد آوري اطلاعات نتايج فعاليت هاي خوانداري و نوشتاري اين دو گروه است و تجزيه و تحليل اطلاعات حاصله از گروه آزمايش.

مقدمه:

بهبودمسائل تعليم و تربيت همواره ا زدغدغه هاي تاريخ زندگي بشريت بوده.بايد رويكردهاي نوين تربيتي بر ديدگاه فعال و توسعه يافته باشند ت توانايي همگامي با فناوري و ارتباطات نوين را داشته باشد. يادگيري عميق موضوعات درسي كمك به پرورش شهرونداني خواهد كرد كه ابعاد مختلف توانائيهاي آنان همچون خودشكوفايي، خلاقيت، استدلال و… شكوفا شوند چرا كه تجارب قبلي مبناي ادراكات،طرزتفكر و رفتار است. در دنيايي كه هر روز پيچيده تر مي شود شاگردان مدرسه نيازمندند كه بيشتر و بهتر درباره محيط خود بياموزند چون امكان آموختن چون امكان آموختن از طريق تجربه دست اول در همه موارد وجود ندارد،لذا دانش آموزان با مطالعات غير درسي است كه مي توانند به مسائل و مجهولات پر رمز و راز علمي و غير علمي نگاهي دقيق داشته باشند. البته نبايد شروع آموزش با فشار و اجبار توام باشد،چنانكه كودكي آمادگي لازم را از خود نشان ندهد بايد اين فعاليت را به تعويق انداخت،در غير اين صورت كودك با شكست و ناكامي مواجه مي شود و در زمان مناسب هم پيشرفت لازم را نخواهد داشت. خواندن زماني تحقق مي يابد كه دانش آموزان بتواند حروف را به طور صحيح با هم تركيب كند و كلمه عبارت را خوب و روان بخواند و آنرا درك كند.

اگر خواهان تربيت دانش آموزان خلاق،متفكر،مستقل و كنجكاو هستيم و اگر در پي كشف علل كاهش افت تحصيلي و ارتقاء انگيزه پيشرفت تحصيلي آن ها بايد برنامه ريزي درسي را به سمت توسعه ذهني و گسترش ظرفيت انديشيدن سوق دهيم كه يكي از اين شيوه ها نهادينه شد فرهنگ مطالعه در زندگي دانش آموزان است.

اهميت فارسي در دوره ي ابتدايي:

جان ديويي و فرير معتقدند: انسان از طريق خواندن به خود آگاهي و شعور اجتماعي مي رسد1 انجمن بين الملي ارزشيابي تحصيلي IEA در مورد اهميت خواندن مي گويد:(خواندن يكي از توانائيهايي است كه دانش آموزان درطول يادگيري خود در سالهاي اوليه دبستان كسب مي كنند و موجب رشد عقلاني،عاطفي و اجتماعي كودك شده و توان يادگيري او را در موضوعات ديگر تقويت مي كند2.بنابراين خواندن اساسي ترين وسيله ي آموزش است و فرد با كسب مهارت خواندن معلومات لازم زندگي را كسب مي كند و قوه ي تميز، استدلال، تعميم، تجريد،حكم و قضاوتش تقويت مي گرديد. شخصيتش پرورش يافته و با كسب اطلاعات سودمند با ديگران رابطه ي حسنه برقرار كرده و لذت روحي و نشاط خاطر را براي خويش و ديگران فراهم مي سازد.

اهداف فارسي در دوره ي ابتدايي:

1-   شناخت حروف و كلمات و درك معاني آنها به منظور قادر شدن براي خواندن و فهميدن مطالب نوشتاري كه براي او تدوين شده.

2-    پرورش قوه ي قضاوت صحيح در كودكان جهت استخراج مطالب از منابع مفيد و تشخيص مطالب درست از نادرست.

3-    ايجاد توانائيها مطلوب در خواندن مانند بلندي يا كوتاهي صدا، كندي يا تندي خواندن، نشان دادن حالات عاطفي نويسنده، رعايت نشانه هاي دستوري، تلفظ صحيح و لذت بردن از خواندن در جمع بدون اضطراب.

4-    ايجاد علاقه به خواندن انواع كتابها و مطالب نوشتاري براي پر كردن اوقات فراغت رفع خستگي، لذت بردن و بدست آوردن مطالب مورد نياز .

5-   گسترش خزانه لغات.

6-   پرورش قواي ذهني مثل تفكر،تخيل و …

7-    آشنايي با ويژگي هاي اجتماعي، فرهنگي و اخلاقي جامعه خويش و ايجاد سازگاري با آن رسانه هاي آموزشي: كليه امكاناتي هستند كه تحت شرايط آن دانش آموزان قادرند اطلاعات، رفتار و مهارتهاي جديدي را با درك كامل بدست آورند.

هدف مطالعات غير درسي: ايجاد انگيزه براي يادگيري و تاكيد به كاربرد بالقوه اين دانش در موقعيت هاي مختلف يادگيري.

بيان مساله:

مساله مورد تحقيق در پژوهش حاضر اين است كه مطالعات غير درسي چگونه مي تواند موجب بهبود يادگيري درس فارسي شود؟

در بررسي اين موضوع مي توان اظهار داشت: عوامل بسياري مي توانند روند يادگيري درس فارسي را تسهيل و تعميق نمايند، يكي از اين عوامل بهره گيري از مطالعات غير درسي توسط دانش آموزان كلاس اول ابتدايي است.در اين كلاس براي آموزش خواندن از روش جاست كارپينتر استفاده شده چون خواندن با درك مطالب توام است. لازم به ذكر است در همه كشورها ارتباط مبتني بين پيشرفت سواد خواندن و درگير بودن كودكان در فعاليت هاي سواد خواندن قبل از ورود به مدرسه( مانندكتاب خواندن، قصه گويي،شعر خواني، بازي با حروف الفبا و كلمات) وجود دارد. در همه كشورها دانش آموزان متعلق به خانه هايي با كتابهاي كودكان زياد(بيش از 100 جلد) نسبت به دانش آموزان متعلق به خانه هايي با كتابهاي كودكان كم (كمتر از 10 جلد) عملكرد بالاتري داشته اند. به طور متوسسط در همه كشورها دانش آموزاني از سطح پيشرفت خواندن برخوردارند كه والدين آنها مدت زماني را بيشتر از 6 ساعت در هفته مطالعه مي كرده اند و نگرشي مثبت به خواندن و مطالعه داشته اند.

فهرست مطالب

چکیده    ۴
مقدمه    ۵
اهمیت فارسی در دوره ی ابتدایی    ۶
اهداف فارسی در دوره ی ابتدایی    ۶
بیان مساله    ۷
اهداف تحقیق    ۸
فرضیه ها    ۸
تاریخچه تحقیق    ۹
تحلیلی کلی بر مطالعه و توجه به ویژگیهای کودکان هفت ساله    ۱۰
روش تحقیق    ۱۷
ابزار گردآوری اطلاعات    ۱۸
داده های اولیه    ۱۸
هماهنگی های معلم با اولیاء دانش آموزان    ۱۹
اصولی که برای مطالعه والدین باید به آنها توجه نمایند    ۲۸
تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق    ۳۰
شیوه تحلیل اطلاعات    ۳۱
یافته های تحقیق    ۳۱
جایگاه مطالعه‏ی غیردرسی در آموزش‏و پرورش    ۳۳
رهنمودهایی به منظور مطالعه کتب غیر درسی    ۳۶
رهنمودهایی برای پدران ومادران    ۳۶
رهنمودهایی برای آموزگاران ودبیران    ۴۰
۱۲ راهکار ویژه جهت افزایش کارایی مطالعه    ۴۷
نتیجه گیری و خلاصه    ۵۲
محدودیت ها    ۵۴
پیشنهادات    ۵۴
فهرست منابع    ۵۶

فهرست منابع:

۱-   سنگری-محمد رضا- آموزش خواندن( روشهای مطالعه)- انتشارات ابوعطا- چاپ دوم ۱۳۸۴٫

۲-    انوشه پور- ابوالفضل- روش تدریس فارسی دوره کاردانی- نشر ایران ۱۳۶۵٫

۳-    ذوفن- شهناز تولید و کاربرد مواد آموزشی- انتشارات ایران-۱۳۷۱٫

۴-   مجله تربیت- ماهنامه پرورشی وزارت آموزش و پرورش بهمن ماه ۱۳۸۳- اسفند ماه ۱۳۸۵- دی ماه ۱۳۸۱- اردیبهشت ۱۳۸۶٫

۵-    مجله علم موفقیت ( ادبیات داستانی) بهمن ۱۳۸۲٫

۶-     قاسمی پویا- دکتر اقبال- راهنمای معلمان پژوهنده تهران نشر اشاره- ۱۳۸۲٫

چکیده