1- مقد مه

1- ويژگي هاي روانشناختي مسابقه ي تنيس
مسابقه ي رقابتي تنيس در بر گيرنده يك چالش ذهني عليه حريف و گاهي چالشي عليه خود بازيكن است . اغلب حالت ذهني و رواني بازيكن تاثير چشمگيري بر حالت جسماني وي دارد .

ويژگي هاي روانشناختي تنيس شامل عوامل زير است :

. تنيس يك ورزش انفرادي است و اين گونه ورزشها ( تنيس ) نسبت به ورزشهاي تيمي باعث ايجاد استرس بيشتري مي گردند.
. تنيس ورزشي دشواري است كه نيازمند در جات بالاي هماهنگي است و گاهي اوقات نيز ممكن است بسيار ناكام كننده باشد.
. دوره هاي اتلاف وقت بسياري ( بين امتيازات و تعويض زمين) وجود دارد.
. هيچ وقت اضافه ياتعويضي در كار نيست .
. در بعضي از ضربات مشخص ( سرويس ها- اسمش ) بازيكن قبل از زدن ضربه داراي مقدار زمان كوتاهي براي فكر كردن است.
. در بعضي سطوح خاص ، براي بازي داور رسمي وجود ندارد ، شمابراي آگاهي از خارج ياداخل بودن ضربه خود به صداقت و راستي قضاوت حريفان متكي خواهيد بود .
. نظام امتياز دهي و امتياز گيري بدين معناست كه بازيكن هر گز ايمن نيست .
. در اكثر مسابقات مربي اجازه ي هدايت شماراندارد .
. نظام بازي بر اساس ضربه ي نهايي است . معمولاهيچ جلسه بعدي ، دلداري يااميد دوباره اي براي باخت پس از بازي وجود ندارد.
. در سطح حرفه اي : مسابقات هفته اي ، وجود مسافرتهاي برون شهري ، ياحتي قاره اي متعدد در همه ي فصول وجود دارد.
. تغيير شرايط ، فرسوده كننده است ، منظور وجود انواع زمين هاي متفاوت ، توپها، قالب و سبكهاي بازي و غيره است.
. شماهرگز نمي دانيد بازي راچه موقع شروع خواهيد كرد ، زيرامسابقه ي تنيس بر حسب مسابقات وابسته به ديگري بر نامه ريزي مي شود.
. بازيكنان حرفه اي مي بايست قسمت مهمي از زندگي اشان راصرف بازي تنيس نمايند .( 4 الي 6 ساعت تمرين روزانه ، مسابقه ، مسافرتهاو غيره ).
. والدين اغلب به طور كامل در گير حرفه ي بازيكن مي شوند.

بازيكنان حرفه اي و همين طور مربيان آنهاعقيده دارند كه بعد ذهني و رواني تنيس بي نهايت مهم است ، بويژه زماني كه تواناييهاي جسماني حريفان برابر باشد . به علاوه ، در طي مدت انتظار براي بهبود زمينه هاي تكنيكي و فني كارهاي اندكي مي توان انجام داد ، امااز لحاظ رواني و ذهني اعمال مختلفي رامي توان به انجام رساند .
در مطالعه اي كه توسط موران ( 1996 ) در باره ي عقايد مربيان نسبت به فنون روانشناختي در تنيس انجام پذيرفت ، نتايجي بدست آمده كه بعضي از آنهاعبارتند از :
. 90 %از مربيان كه باآنهامصاحبه شده ، عقيده دارند كه مهارتهاي رواني در مسابقات تنيس عامل بسيارمهمي در تعيين موفقيت هستند .
. 90 % از مربياني كه باآنهامصاحبه شده ، گزارش نموده اند هر هفته مقدار زماني راصرف بحث و تحليل مهارتهاي رواني مي كنند .
. مربيان گزارش نموده اند كه انگيزش ، تمركز ، اعتماد به نفس ، آمادگي ذهني ، كنترل اضطراب ، مهار خشم ياعصبانيت و تجسم سازي مهمترين مهارتهاي ذهني در تنيس هستند .

- مربيان گزارش كرده اند گفتگو باخود ، مثبت گرا، تجسم سازي ذهني ، ايجاد اهداف عملكردي ، كشيدن نفسهاي عميق و همين طور كاهش تدريجي فشار رفتار ، در زمره ي مفيد ترين روشهاي روانشناختي در تنيس است
نكته شگفت آور اين است كه بعد رواني بازي تنيس مانند جنبه هاي فني ، تاكتيكي و جسماني آن مورد توجه و عمل قرار نگرفته است . دلايل آن مي تواند شامل موارد زير باشد :
- در نظر بسياري از مردم ، مهارتهاي روانشناختي به غلط ، ذاتي انگاشته مي شوند .بسياري بر اين باورند كه اگر بازيكن از نظر رواني ضعيف باشد ، امكان تغير آن وجود نخواهد داشت .
- اين مساله نيز دشوار است كه روانشناسان ورزشي متخصصي رادر زمينه ي ورزش تنيس پيداكنيم .
- به نظر مي رسد كه در گذشته مهارتهاي ذهني چندان مورد نياز نبود ، پس چرا امروزه اينجنين شده است ؟ امادر مسابقات گذشته ي تنيس نيز ( تيلدن ، ليور و غيره ) بدون اينكه از آن اگاه باشند ، راهبرد هاي ذهني رابكار مي برده اند ( براي مثال ، تحت شرايط اب و هوايي مغاير يامو قعيتهاي پر سر وصداتمرين مي كرده اند ) .
مهمترين چيز براي مربيان پذيرش اين نكته است كه مهارتهاي روانشناختي در صورتيكه به طور منظم تمرين كردند ، مي تواند آموخته شده و بهبود يابند . لازم به ذكر است كه اين مهارتهاارثي نبوده و مربيان مي توانند بعد ذهني و رواني راهم در هنگام انجام بازي در زمين و هم زمانيكه هنوز بازي شروع نشده است لحاظ كرده و در نظر داشته باشند .

2- ويژگي هاي روانشناختي قهرمانان تنيس
الف- بازيكنان آنچه رادر باره آن مي انديشند ،انجام مي دهند ( وينبرگ1988، لوهر 1990)
در زير فهرستي از ويژگيهاي روانشناختي اظهار شده توسط قهر مانان تنيس وجود دارد كه چگونگي و چيستي احساس آنهادر هنگام انجام بهترين بازي اشان راتعريف مي كند :
. داراي حالت رواني پايا( مهار هيجانات خود ) هستند . يعني اينكه در حوزه و حيطه زمين بازي مي كند .
. از لحاظ ذهني و رواني بسيار نيرومند و مصمم است .
. مثيت گراو واقع گرااست .
. داراي اطمينان و اعتماد بالابوده ، باانرژي و آماده براي عمل است.
. تمركزش معطوف به بازي بوده و از نظر جسماني آرام و راحت است .
. در خود احساس ترس نمي كند و از نبرد ( پيكار ) لذت مي برد .
. تحت كنترل ومسو ليت كامل است .
. شاد وبانشاط است .
. احساس نياز بالابراي پيشرفت و وجود سائق براي برنده و پيروز شدن دارد .
. بي نهايت رقابت طلب بوده و انجام بازي يامسابقه راباشدت تمام اجرامي كند .
ب- گزيده اي از توانائيهاي ذهني و رواني براي بازيهاي مسابقه اي عبارتند از
مهارتهاي ذهني و رواني مورد نياز بازيهاي مسابقه اي موارد ذيل است :