فایل ورد قابل ویرایش
چکیده
با توجه به ذخایر عظیم نفت و گاز که در کشور ایران وجود دارد ، انتقال این ذخایر به نقاط مختلف کشور اهمیت خطوط لوله را نمایان می کند و با توجه به هزینه های زیادی که برای راه اندازی خطوط لوله می شود اهمیت جلوگیری از خوردگیهایی که باعث وارد آمدن خسارات به آنها می شود بیشتر نمایان می گردد. در این مقاله خوردگی ها را در خطوط لوله از ابتدای ساخت لوله ها تا بهره برداری از آنها مورد بررسی قرار داده ایم.خوردگی ها در عملیات بهره برداری از خطوط لوله به دو قسمت عمده تقسیم می شوند : 1) خوردگی های داخل لوله و 2) خوردگی های بیرون لوله . در این مقاله به شرح هریک از این خوردگی ها که ناشی از چه عواملی می باشند پرداخته و نحوه جلوگیری از آنها را به تفصیل بررسی کرده و راهکارهای مناسبی را ارائه نموده ایم..
واژه های کلیدی : خطوط لوله نفت، خوردگی.
مقدمه
هزینه سنگین ایجاد خطوط لوله با توجه به شرایط بد جغرافیایی ایران ایجاب می کند که از این خطوط لوله حفاظت و نگهداری به عمل آید. خطوط لوله ای که محتوی مواد خطرناک و آتش زاست ، در صورت عدم رعایت نکات فنی در هنگام طراحی و نصب تجهیزات حفاظت از خوردگی، می تواند خطرات جانبی و مالی زیادی را بدنبال داشته باشد.
بحث
الف) خوردگی لوله ها در هنگام ساخت : ورق های فولادی تحت تاثیر نیروی پرس قرار می گیرند که گاهی تاثیر این نیروها سبب فشردگی و ناهمگنی درون شبکه فلزی می شود. در این حالت تنش داخلی در ورقه فولادی بوجود می آید که به خوردگی آن در محیط الکترولیتی کمک می کند. قسمت جوشکاری ورقه ها تاثیر گرمایی که هنگام عمل جوشکاری روی دو قسمت مجاور جوش می گذارد ورقه فولادی را نسبت به خوردگی حساس می کند.نوع عمل جوشکاری نیز در بوجود آمدن تغییر در ساختمان کریستالی موثر است بطوری که اگر جوشکاری با قوس الکتریکی باشد مدت زیادی گرما روی قسمت مجاور تاثیر می کند ولی اگر جوشکاری موضعی با جرقه الکترود معمولی باشد مدت کمتری گرما در محل باقی می ماند.آزمایشی که برای اطمینان از بی عیب بودن خطوط لوله به لحاظ جوشکاری در هنگام راه اندازی خطوط لوله انجام می شود ، آزمایش فشار هیدرواستاتیک می باشد که فشاری بیشتر از فشار طراحی شده بوسیله آب به خطوط لوله وارد می کنند تا نقاط جوشکاری شده ای که دارای عیوب هستند بوسیله نشت آب مشخص گردند.
ب) خوردگی لوله ها در هنگام بهره برداری : این خوردگی ها به دو قسمت عمده تقسیم می شوند: 1)خوردگی های داخل لوله : این خوردگیها توسط مواد شیمیایی خورنده موجود در نفت و گاز بوجود می آیند. از عمده ترکیبات شیمیایی موجود در نفت و گاز که باعث خوردگی های داخلی می شوند می توان ترکیبات : گوگردی، دی اکسیدکربن، اکسیژن و آب همراه نفت و گاز را نام برد. مقدار گوگرد در نفت بستگی به منطقه ای دارد که در آنجا نفت تشکیل گردیده است. گاز هیدروژن سولفوره به تنهایی باعث خوردگی نمی شود اما زمانی که با قطرات آب همراه گردد تشکیل اسید را می دهد و باعث خوردگی می گردد و هنگامیکه با گازهای دی اکسیدکربن و اکسیژن همراه باشد خوردگی بسیار شدیدتر می شود.
روش های تعیین میزان خوردگی درون لوله ها
روش پروب : این روش بدین صورت است که با توجه به تغییری که در مقاومت عنصر پروب در زمانهای مختلف ظاهر می شود مقدار خوردگی را می توان مشخص کرد. خوردگی با از بین بردن مقداری از عنصر پروب باعث افزایش مقاومت الکتریکی عنصر می شود و هرچه خوردگی افزایش یابد ، مقاومت الکتریکی نیز افزایش می یابد. این تغییرات پس از مدت زمانی محاسبه و میزان خوردگی آن مشخص خواهد شد.
روش کوپن گذاری : کوپن قطعه فلز کوچک با وزن مشخص می باشد که درمسیر جریان سیال قرار می گیرد تا در یک مدت زمان مشخص خورده شود و سپس آن را از سیستم خارج می کنند و با توجه به میزان وزن کاسته شده ، سرعت و میزان خوردگی را تعیین می کنند.
2) خوردگی های بیرون لوله : این نوع خوردگی ها بستگی به عوامل طبیعی و شرایط محیطی اطراف لوله دارند که این عوامل را بطور کامل نمی توان از بین برد اما باید تلاش نمود تا آنها را به حداقل رساند. این عوامل عبارتند از : ...