فایل ورد قابل ویرایش
منابع طبيعي بستر کشاورزي است. لذا روشن است که پيشرفت هر کشوري در زمينة کشاورزي مرهون سلامت و حفظ منابع طبيعي تجديد شوندۀ آن کشور خواهد بود .مراتع علاوه بر تأمين علوفة مورد نياز دام ها از لحاظ تأ مين بستر مناسب براي رشد گياهان دارويي و صنعتي در توليد گياهان دارويي و صنعتي سهم عمده اي دارند.برداشت غير اصولي، عرصه هاي مرتعي را از گونه هاي خوشخوراک مرتعي خالي وگونه هاي غير خوشخوراک را جايگزين آنها نموده و در بعضي از مراتع بر اثر بهره برداري هاي بي رويه و بدون مطالعه از فرآورده هاي فرعي مرتعي گونه هاي با ارزش دارويي و صنعتي يا کلاً حذف و يا در حد تک بوته هايي بر جاي مانده است.يکي از اين گونه هاي دارويي و مرتعي مهّم گياه آنغوزه مي باشد که علاوه بر نقشي که در حفاظت خاک بر عهده دارد نوعي صمغ توليد مي نمايد که ارزش دارويي و صنعتي فراوان نيز دارد که بايد اقدامات مهّمي جهت حفظ و احياء رويشگاه هاي آن به عمل آيد.شناسايي رويشگاه ها ، بررسي نيازهاي اکولوژيکي ،جمع آوري بذر، ايجاد کلکسيون هاي نباتي و بالاخره اهلي کردن و کشت گياهان وحشي از جمله اقدامات مهمّي هستند که بايد در زمينة گياهان دارويي و صنعتي انجام پذيرد.
مقدمه
در اين تحقيق يکي از گياهان مرتعي ايران با نام علمي Ferula assa-Foetida مورد بررسي قرار گرقته که ارزش علوفه اي چنداني ندارد ولي اهمّيت آن به سبب وجود ماده اي است که از آن استخراج مي شود . اين مادّه مصرف دارويي ، صنعتي و ارزش اقتصادي فراواني براي روستائيان و صادر کنندگان دارد . اين مادّه يکي از فرآورده هاي جنبي مرتع به حساب مي آيد . اگر چه اين مادّه از نظر وزني قابل توجّه نيست ، ولي ارزش اقتصادي فراواني دارد و منبع درآمد با ارزشي براي روستائيان و صادرکنندگان به شمار مي رود.گياه آنغوزه از ارزش اقتصادي بالايي برخوردار است و از شيرابة آن بيش از ۶۰۰نوع دارو و ۶۰ نوع علف كش به دست ميآيد با كاشت گياه آنغوزه ميتوان درآمدي معادل يك دوم درآمد حاصل از نفت را بدستآورد و هر كيلوگرم از اين گياه در بازار كشورهاي عربي حاشية خليج فارس به قيمت 66 دلار به فروش ميرسد.گياه دارويي آنغوزه پس از هفت سال گل ميدهد كه از هر هكتار آن، بين ۷۰تا ۱۰۰كيلو صمغ به دست ميآيد.لازم به ذکر است که اين گياه اولين بار درسال 1678 ميلادي ، توسط شخصي به نام کامفر از اهالي لارستان فارس شناسايي شد. کامفر با به کار گرفتن تعدادي بهره بردار بومي ، اقدام به بهره برداري آنغوزه در اين منطقه نمود . وي پايه گذار روش تيغ زدن سنتي ( برش عرضي) در ايران مي باشد .
معرفي گياه آنغوزه
نام فارسي |
نام علمي |
خانواده |
نام انگليسي |
نام فرانسوي |
نام آلماني
|
آنغوزه |
Ferula assa-foetida |
Apiaceae |
Stinking assa |
Stinkender assand |
Teufels treck stinkender assand |
اسانس آنغوزه
آنغوزه داراي ۳ تا ۲۰ درصد اسانس است که مايعي صاف بي رنگ و يا به رنگ زرد روشن و يا قهو ه اي با بوي سير و نفرت انگيز است . وزن مخصوص آن در گرماي ۱۵ درجه بين ۹۱۵/۰ و ۹۳۸/۰ مي باشد . اين اسانس در مقابل هوا به سرعت اکسيده مي شود و شامل دونوع ترپن ، پنين ويك سزكوئي ترپن با بوي لاواند وتركيبات گوگرد داري است كه ۶۵ درصد آن را تشكيل مي دهند. بوي متعفن اسانس آنغوزه در اثر وجود تر کيب هاي سولفوره (به طور عمده دي سولفيد ) در آن است که بيش از ۵ درصد اسانس را تشکيل مي دهد . به همين علت به آن مدفوع شيطان مي گويند . اين ترکيب ها در اثر اکسيدا سيون تبديل به سزکويي تر پن مي شود که بوي آن شبيه اسطوخودوس است .اسانس آنغوزه با روش تقطير با بخار آب بدست مي آيد .
فهرست مطالب :
پیشگفتار
مقدمه
معرفی گیاه
مشخصات مورفولوژی
معرفی، محل رويش گیاه
نياز هاي اکولوژيکي
دوره رشد و خواب گیاه
تکثیر آنغوزه
کاشت بذر
ترکیبات شیمیایی
مشخصات انغوزه
انواع شیره انغوزه
روشهای شناسایی انغوزه
شناسایی الئوگوم رزین گیاه(شیرابه)
اسانس انغوزه
ویژگی فیزیکی و شیمیایی اسانس آنغوزه
گونه های مختلف انغوزه
فارماکولوژی و موارد مصرف
مراحل بهره برداری
روشهای تیغ زنی مورد مطالعه
طرح آمار و نمونه گیری
نتایج
اثر روشهای تیغ زنی بر عملکرد شیره
اثر روشهای تیغ زنی بر بقای گیاه
بررسی طرحهای تحقیقاتی
حفظ رویشگاه
منابع