چکیده
یکی از مشکلات شایع در مدارس ابتدایی بدخطی دانش آموزان است. هدف از این مطالعه بررسی عوامل مؤثر در بدخطی دانش آموزان دوره ابتدایی و یافتن علت بدخطی کودک سوم ابتدائی خود و برطرف نمودن آن میباشد. این تحقیق به روش شش پرسشی صورت گرفته است. بدین صورت که پس از بررسی مبانی نظری و پیشینه موضوع و عوامل مؤثر در بدخطی مشاهداتی از خط کودک به عمل آمد. بدلیل اینکه میزان بدخطی دست نوشتههای او متفاوت بود مشاهدات در سه حالت دیکته، نسخهبرداری از روی تخته سیاه و مشق از روی کتاب به عمل آمد و با مقایسه مشاهدات در سه حالت و یافتن ریشه بدخطی او و ارائه راهکار و اجرای راهکارها، مشاهده دیگری از خط وی همانند مشاهده اول به عمل آمد. نتیجه ارزشیابی مجموع مشاهدات توسط نمونهای 15 نفره از مدرسه، خانواده و اطرافیان، بهبود خط او را تأیید نمود.
کلمات کلیدی: دانش آموزان بدخط- خطاهای نوشتاری- اشکال بدخطی- علل بدخطی
مقدمه
در دنیای امروز، افراد به وسیله خط و نگارش با هم ارتباط برقرار میکنند و با نوشتن، خود را مطرح میسازند. بنابراین لازم است همه افراد بشر با اصول صحیح نگارش آشنا شوند تا بتوانند مقاصد خود را با خطی خوش و خوانا و برابر با موازین و استاندارهای قابل قبول بیان کنند.
خط که اولین صحنه مواجهه کودک با دنیای یادگیریهای نظام مند است، نقشی بسیار مهم و تعیین کننده در بازسازی ذائقه زیبا شناختی دارد. درست نوشتن، زیبا نوشتن و خوانا نوشتن همه از اموری هستند که پایه و اساس آنها را باید در دوره دبستان گذاشت.
نوشتن با چند مهارت بسیار مشخص، از جمله نگهداری موضوع در ذهن، تنظیم موضوع به صورت کلمه، ترسیم گرافیکی شکل هر حرف وکلمه، به کارگیری صحیح ابزار نوشتن و داشتن حافظهٔ دیداری و حرکتی کافی ارتباط دارد (والاس و مک لافلین 1980)، نوشتن سه فرآیند مجزا را در بر میگیرد: بیان نوشتاری، هجی کردن (دیکته) و دست خط.
برای بدخطی دانش آموزان علتهای گوناگونی بیان شده است؛ از جمله: نقش معلم و خانواده، میزان تکلیف شب، تند نویسی، خط کتابهای درسی، آشنا نبودن دانش آموزان با اصول خوشنویسی، بی حوصلگی، شیوه غلط به دست گرفتن قلم و استفاده از خودکار.
در تحقیقاتی که جانسون و مایکل باست انجام دادهاند، از کاستیهای نوشتن با دست، با نام مشکلات مربوط به هماهنگی دیداری – حرکتی یاد شده است و جوردن آنها را نارسا نویسی نامیده است. او به علل نقصهایی از قبیل: کج نویسی بیش از حد، راست نویسی بیش از حد، پر فشار نوشتن، کمرنگ نویسی، زاویه دار نویسی بیش از حد، نا مرتب نویسی و فاصله گذاری بیش از حد پرداخته است.
کراوچ وجانسون و مایکل باست، نحوه قرار گرفتن کاغذ و طرز قرار گرفتن بدن را نیز از عواملی میدانند که در نارساییهای نوشتن با دست سهم دارند. در تحقیقی که لوئیس انجام داد پی بردند که در دست نوشتههای گروهی از کودکان کلاس اول، متداولترین خطا اندازه نامناسب (بزرگ تر یا کوچک تر از اندازه معمول) حروف است.
در این تحقیق پس از بیان تعاریف اولیه، عوامل مؤثر در بدخطی دانش آموزان و یافتههای بدست آمده در این زمینه به بررسی علت بدخطی فرزند 9 ساله خود میپردازم.
توصیف وضع موجود
اینجانب معصومه الازمنی جهان آباد با کدپرسنلی 41427886 دارای مدرک لیسانس ادبیات، مدت 17 سال و 5 ماه است که در خدمت آموزش و پرورش میباشم. در سال جاری بعنوان معلم پایه چهارم دبستان حر مشغول به خدمت هستم.
مدتی است که بد خطی فرزندم باعث ناراحتی من و معلمش شده است زیرا این بد خطی باعث افت تحصیلی وی بخصوص در درس املا شده است . البته دروس مفهومی مانند ریاضی و علوم را بخوبی فراگرفته و نمرات خوبی دارد.