پیشگفتار

      آنچه باعث گردید تا بعنوان یک معلم[1][1] دست به نگارش این مقاله بزنم  فرمایشات مقام معظم رهبری در هفته معلم بود که خلاصه و چکیده آن این است: ما در فراگرفتن از دیگران مصّر هستیم اما د این روند آنچه به درد ما می خورد انتخاب می کنیم و اجازه نمی دهیم بیگانگان همه مسائل مورد توجه خود را به اذهان ما تزریق و القا کنند ضمن اینکه خودمان هرچه زودتر استاد شویم....شیوه ی سازماندهی آموزش و پرورش در شکل و محتوا، تقلیدی از غرب است که مسئولان آموزش و پرورش باید با هدف تحول در نظام موجود و با بررسی و مطالعه دقیق و استفاده از کارشناسان و صاحبنظران شورایعالی انقلاب فرهنگی، کار سنجیده و پخته ای را به ملت و نسل های آینده تقدیم کنند... لازم است فکر محوری در آموزش و پرورش اصل قرار گیرد تا زمینه شکوفایی استعداد ها فراهم شود.[2][2]

شاید تا کنون اسم مدیریت با عناوین مختلف را زیاد شنیده باشید؛ مثل مدیریت دولتی ، مدیریت بازرگانی ،مدیریت زمان، مدیریت تغییر، مدیریت و برنامه ریزی و.... در این مقاله سعی دارم، مدیریت یادگیری که 37 سال قبل بصورت علمی بدنیای یادگیری آمده است و چند صباحی است در محافل آموزشی از آن صحبت می شود را مطرح کنم .

 این موضوع در دانشگاه بعنوان طراحی و مطالعه مسائل یاددهی و یادگیری مطرح است ، در برنامه ریزی کلان بعنوان تحلیل وظیفه و در برنامه ریزی خرد بعنوان تحلیل سیستمی نام گرفته است در حالیکه خود از شاخه ی علوم مدیریتی- تربیتی (تکنولوژی آموزشی – طراحی آموزشی) است؛ با یک دیدگاه عملی و کاربردی می توان آنرا نوعی اقدام پژوهی و یا تحقیق عملیاتی (برای تاثیر و تسریع در یادگیری )نامید. بصورت مستقیم و غیر مستقیم عصای دست نقادان، داوران، برنامه ریزان و مدرسان آموزشی است که قصد تغییر در بینش و رفتار مخاطب و یا فراگیران را دارند.

همانطور که از اسم آن پیداست ماموریت و هدف اصلی این علم در مراکزی است که نیاز به برنامه ریزی ، اجرا ، ارزشیابی و بازخورد گیری از یک نظام آموزشی و یاددهی را دارد از نوع نگاه به یادگیری( رفتاری یا شناختی )از نیازسنجی ها گرفته تا نقش برنامه ریزان ، مدیران و مجریان و حتی بررسی امکانات موجود در شرایط کاری متفاوت ( از فعالیت های آموزش و پرورش و دانشگاه تا تولیدات رادیو و تلویزیون و نرم افزار های آموزشی موجود در بازار)همگی زیر ذره بین این نگرش کمّی قرار خواهند گرفت. 

جان دیویی معتقد است : از آنجایی که یادگیری کاری است که شاگرد خود باید برای خودش انجام دهد بنابر این پیشقدمی و ابتکار عمل باید در دست خود وی باشد، معلم یک راهنما و مدیر است ، کسی است که هدایت قایق را بر عهده دارد؛ ولی نیرویی که که آنرا به جلو می راند، باید توسط خود فراگیر تامین گردد.(1-ص40)

 به همین دلیل باید شاگرد با تشویق و ایجاد انگیزه ترغیب به یادگیری داوطلبانه شود ؛ وظیفه واقعی معلم عبارتست از ایجاد اشتیاق در فراگیران برای یادگیری و کسب اطمینان از پذیرش مسئولیت توسط آنان؛  نه انتقال اطلاعات مکتوب در کتاب درسی فراگیران و یا تدریس مطالب جدول زمان بندی شده و یا انتقال محتوای آموزشی کتاب به ذهن فعال فراگیر و دریافت بی کم و کاست آن در روز امتحان....

انواع و مراحل یادگیری گانیه (2-ص 32) در نظریه شناختی مورد توجه این علم بوده و سعی دارد با ایجاد بینش عملی در برنامه ریزی و اجرای اصولی مراحل آموزش تفاوت معنی داری بین اثربخشی دیگاه  با نظریه های آموزشی و نظریه های یادگیری برقرار نماید.

کلید واژه

معلم/آموزش/یادگیری/هدایت/نظارت/سازماندهی/تصمیم گیری/برنامه ریزی/ارزشیابی/ارزیابی/

رفتارگرا/شناخت گرا/سیستم/تحلیل وظیفه/تحلیل سیستم/مدیریت یادگیری/تکنولوژی آموزشی/

طراحی آموزشی/معلم- مجری/ معلم - مدیر/

مقدمه

آسیب شناسی

هیچ از خود پرسیده اید که مشکل کجاست، بعد از سالها آموزش و انتقال دانش گاهی با مدرک دیپلم ، لیسانس و یا دکترا کسی نمی تواند به زبان ریاضی ،انگلیسی ،عربی و یا... شعر بگوید!! و یا طرحی نو در اندازد....!! چرا ابتکار و خلاقیت آموزشی در مدرسین و فراگیران تعطیل شده است؟؟ چگونه است که هر کسی از راه می رسد با یک مدرک دانشگاهی ویا  تخصص ، علم و هنر ذاتاً معلم است ؟؟ چرا باید همه فراگیران یک رشته و یک کتاب را در این شهر بخوانند؟؟ چرا سطح مدرک ( خروجی)بالا و بالاتر می رود ولی از بهتر و راحتر زیستن، کنار هم شاد زیستن و یا پرورش انسان دانا و خلاق خبری نیست؟؟ اگر یکی از ما با این سواد در جزیره ای خوش آب و هوا تنها گرفتار شود چند روز و یا چند ماه می تواند زنده بماند؟؟