انسان که موضوع تعلیم وتربیت و به عنوان یک عامل فعال در فرآیند تدریس مورد نظر است، نیازها و رغبتهای متفاوتی دارد که بر اساس گفتهٔ تایلر (اگر برنامهها و سایر فعالیتهای مدرسه با توجه به رغبتهای محصلان تنظیم شوند در این صورت به طور فعال در آنها شرکت میکنند و در نتیجه نه تنها بهتر و آسان تر یاد میگیرند بلکه میآموزند که چگونه خود را با شرایط مدرسه وفق دهند) لذا در این مقاله به چند روش تدریس و سنجش تکوینی بر اساس نیاز و رغبت دانش آموزان اشاره شده است
معلمی حرفه ای متشکل از دانش و مهارتهای گوناگون است. یک معلم باید برای تدریس مطلوب، همزمان مجموعه ای از دانشها را به طور هنرمندانه در هم بیامیزد تا در مسیر ترکیب و بکارگری آنها تدریسی اثر بخش طراحی و در کلاس درس ارائه کند. اهداف آموزشی بر اساس چنین فعالیتی امکان تحقق مییابند. در واقع حرفهٔ معلمی با تعامل مفهومی طیف متنوعی از دانشها شکل میگیرد. در عصر جدید که معلم و دانش آموز در اقیانوسی از اطلاعات غوطه ورند، معلم نقش سکان داری را دارد که کشتی و عوامل آن را به سمت مطلوبی هدایت میکند.هایم گینوت (استاد تعلیم و تربیت کودک و نویسنده کتاب را بطهٔ معلم و دانش آموز میگوید:{من به این نتیجهٔ قاطع رسیدم که عامل تعیین کنندهٔ کلاس، من هستم. این روش شخصی من است که این جو را بوجود میآورد. حال و هوای کلاس را روحیهٔ روزانهٔ من میسازد. من به عنوان معلم قدرتی دارم که میتوانم زندگی شاگردانم را شیرین و تلخ کنم، میتوانم تحقیر یا تمسخر کنم، صدمه بزنم یا درمان کنم، روی هم رفته این پاسخ من است که تشدید یا تخفیف یک بحران، و انسان یا نا انسان شدن یک کودک را معین میکند}.
گروه بندی دانش آموزان
در همان جلسه اول بعد از معرفی خود و آشنایی با دانش آموزان گروهبندی دانش آموزان که پایه و اساس تدریس موفق میباشد انجام میشود.
برای انجام این کار از دانش آموزان خواسته میشود به گروههای 5 تا 4 نفره تقسیم شوند و مسئولیت این کار را به خود دانش آموز واگذار میکنیم تا انتخاب آزادی داشته باشند و در طول سال در کنار فعالیت درسی با هم دوست باشند. و از آنها میخواهم که در انتخاب اعضای گروه دقت لازم را به عمل ۀورند و در گروههای آنها حتماً افراد قوی و متوسط در لحاظ درسی وجود داشته باشند.
پس از انتخاب اعضای گروههای و مشخص شدن گروهها وظیفه هر یک از اعضای گروه (سرگروه – معاون – سخن گو – محقق و مسئول تدارکات) برای دانش آموزان مشخص میشود. از آنها خواسته میشود در طول جلسات تدریس به صورت گروهی بنشینند به شکلی که در گروه تمام اعضای گروه با هم ارتباط نزدیک داشته باشند و همدیگر را ببیند.
از جمله راهکارهای موفق و اجرائی در تدریس علوم و همچنین در تجربی شخصی خود به شرح زیر است:
الف) روش تدریس آزمایشگاهی
ب) روش تدریس فعال
ج) روش تدریس آموزش به صورت گروهی
د) استفاده از نرم افزارهای آموزشی
به طور کلی هدف آموزش علوم در دورهٔ آموزش عمومی آن است که دانش آموزان را برای یادگیری مادام العمر آماده کند؛
به عبارت دیگر، هدف کلی آموزش علوم ایجاد مهارت و توانایی کسب سواد علمی- فناورانه در دانش آموزان است.
بر این اساس، هدفهای آموزش علوم را میتوان در سه حیطهٔ اصلی و اساسی، در نظر گرفت:
درس علوم تجربی با توجه به گسترهٔ این درس که شامل درسهای فیزیک، شیمی، زیست شناسی، زمین شناسی، روان شناسی وبهداشت میباشد و به لحاظ تجربی بودن آن مشکلات و مسائل خاص خود را دارد. که البته مسئولین و کارشناسان محترم نیز از آن غافل نبودهاند.
درس علوم تجربی با توجه به گسترهٔ این درس که شامل درسهای فیزیک، شیمی، زیست شناسی، زمین شناسی، روان شناسی وبهداشت میباشد و به لحاظ تجربی بودن آن مشکلات و مسائل خاص خود را دارد. که البته مسئولین و کارشناسان محترم نیز از آن غافل نبودهاند.
فهرست