بازارهای مالی از مدتها پیش بوجود آمدهاند. در این بازارها ابزارهای مالی (Instrument) مختلف خرید و فروش میشود. از بازارهای بورس جهانی(همچون [1] NYSE بازار بورس نیویورک) گرفته تا بازارهای کالا (Commodities) که در آن کالاهای مختلف از جمله طلا، نقره، پلاتین، کالاهای کشاورزی مثل کتان و حتی کالاهای پتروشیمی همچون پروپیلن معامله (Trade) میشود، همه و همه بازار مالی جهت خرید و فروش اجناس و کالاهای مختلف هستند. به هر یک از این اجناس قابل معامله یک ابزار مالی [2] گفته میشود.
فارکس(Forex یا Foreign Exchange) بازار معاملات ارز بین المللی است. در این بازار شما قادرید به خرید و فروش ابزارهای مالی(Instrument) مربوط به ارزهای مختلف بپردازید. حتما شنیده اید که بازار فارکس حجیمترین بازار جهانی از جهت جابجایی پول روزانه است. این بازار در روز بیش از 1.4 بیلیون دلار جابجایی مالی (Turn Over) دارد. این رقم بالاتر از جابجایی پول[3] جمع کل بازارهای بورس جهانی است.
بازیگران بازار فارکس بانکها (Banks)، موسسات و شرکتهای سرمایه گذاری بین المللی، کارگزارها (Brokers)، صادرکنندگان و وارد کنندگان[4] و همچنین سرمایهگذاران شخصی(نفرات خرید و فروش کننده) هستند. این بازار برخلاف اکثر بازارهای مالی دیگر مکان فیزیکی خاصی نداشته و بصورت شبکه بین بانکی (InterBank Network) خرید و فروشها انجام میشود. اینکار با پیشرفت تکنولوژی و امکان معامله الکترونیکی و از راه دور ابزارهای مالی مختلف امکانپذیر شده است. بصورتیکه در حال حاضر اکثر بازارهای بورس، فلزات و دیگر ابزارهای مالی دنیا بصورت الکترونیک قابل معامله میباشد. البته هنوز معاملات با حجم بالا(مثلا خرید چند ده هزار سهم از شرکت IBM) بدلایل مختلف از طرق سنتی(مثلا با تلفن) صورت میگیرد.
عامل واسط بین معاملهگران (Traders) شخصی و بازار مورد معامله، کارگزار یا Broker میباشد. نقش کارگزار فقط منتقل کردن معاملات فرد تریدر (Trader) به بازار جهانی است. کارگزارها در ازای فراهم کردن امکان خرید و فروش الکترونیک، درصد کمی از هر معامله را بعنوان کارمزد (Comission) کسر کرده و به حساب خود واریز میکنند. یعنی هزینه معاملات بصورت اتوماتیک محاسبه شده و به حساب بروکر منتقل میشود.
بازار فارکس برخلاف دیگر بازارهای مالی جهان(مثل بازار سهام[5]) بازاری 24ساعته میباشد. یعنی در تمامی طول شبانهروز نرخها در این بازار در حال تغییر هستند. البته همچون دیگر بازارها دوروز آخرهفته(شنبه و یکشنبه) تعطیل است.
برای موفقیت در بازار فارکس، باید زبان انگلیسی نوشتاری را در حد مناسبی فرا بگیرید. دورههای مختلف جهت درک مفاهیم متنی توصیه میشود و همچنین در انتهای مطالب هر روز کلمات جدیدی که در آن روز تمرین شده بصورت جدولی جهت تمرین مجدد و دسترسی آسان به واژه نامه واژگان فارکس آورده میشود.
جفت ارزها
پس از شناخت ابتدایی از بازار فارکس که به اختصار به آن FX نیز گفته میشود، امروز به شناخت عمیقتر بازار میپردازیم. همانطور که گفته شد، در شبکه بین بانکی(Inter-Bank) خرید و فروش ابزارهای مالی مربوط به ارزهای مختلف صورت میگیرد. ارزهای عمده دنیا(که به آنها ارزهای اصلی یا Majors گفته میشود) در جدول ذیل معرفی شدهاند:
edu2-1.PNG
حدود 90% از ارزها در مقابل ارز اصلی بازار یعنی دلار امریکا خرید و فروش میشوند. یعنی ارزها بصورت جفتی(زوج ارز) قیمتگذاری میشوند. در بازارهای دیگر(مثلا بازار کالا یا فلزات) نیز عمده خرید و فروشها در مقابل دلار امریکا($) انجام میشود. مثلا قیمت جهانی طلا(Gold) در حال حاضر 420$ به ازای هر اونس(Oz.) میباشد. قیمت ارزهای مختلف در بازار ارز نیز در اکثر موارد نسبت به دلار امریکا سنجیده میشود. مثلا هر یک یورو(€) برابر 1.2000 دلار امریکا قیمتگذاری شده است. یعنی در بازار جهانی ارز نرخ معامله یورو در مقابل دلار 1.2000 میباشد.
ابزارهای مالی بازار جهانی ارز(Forex) بصورت جفت ارز هستند. جفت ارزهای اصلی قابل معامله در بازار فارکس در جدول ذیل آورده شده است:
edu2-2.PNG
هر یک از ابزارهای مالی فوق قیمت مشخصی در بازار جهانی ارز دارد و در هر لحظه با قیمت جاری قابل معامله میباشد. مثلا فرض کنید قیمت GBPUSD در حال حاضر 1.7543 است، یعنی شما قادر به معامله این ابزار مالی با این قیمت از طریق کارگزار(Broker) خود هستید. در روزهای آتی خواهید دید که چطور از قیمت جاری هر جفت ارز (Currency Pair) باخبر شویم.
کلمات امروز:
edu2-3.PNG
نکته: در اصطلاحات بازار فارکس به زوج ارز اصلی بازار یعنی EURUSD در اصطلاح Eddie گفته میشود. همچنین به GBPUSD گفته میشود Cable. بعضی مواقع نیز از USDJPY با اسم مستعار Sushi نام برده میشود.
[5] پوند انگلستان(GBP) بعضی مواقع Sterling نیز نامیده میشود.