چکیده گزارش:

از آنجا که آموزش و پرورش به عنوان یک سازمان مؤثر در پیشرفت اقتصادی و اجتماعی یک جامعه نقش فعال دارد و تحقق نقش آن به وسیله مواد درسی مختلفی که در دوره‌های ابتدایی، متوسطه و آموزش عالی برای فراگیران در نظر گرفته شده است، امکان‌پذیر می‌شود و یکی از مواد درسی «تاریخ» است، از قرون گذشته تا به امروز برای تدریس تاریخ از روش‌های مختلف تدریس استفاده می‌شده است؛ از قدیم‌ترین روش یعنی رروش تدریس ـ سخنرانی تا سایر روش‌های دیگر.

 در این تحقیق ویژگی‌های روش تدریس ـ سخنرانی به عنوان یک روش نظرگرا با روش تدریس ـ ایفای نقش به عنوان روش عمل‌گرا مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با استفاده از روش تحقیق توصیفی و مقایسه‌یی، از نظر اهداف، محاسن و معایب، مراحل اجرا، الگوهای تدریس مرتبط و نتیجه‌گیری با یکدیگر تطبیق ـ داده شود.

 در این مقایسه به این نتیجه دست یافتیم که روش تدریس ایفای نقش کارایی بیشتری نسبت به روش تدریس ـ سخنرانی دارد، چون قدرت بررسی، تفسیر و نقادی دانش‌آموزان را پرورش می‌دهد و به معلمان تاریخ به طور عام، و سایر معلمان به طور خاص توصیه می‌شود از روش‌های تدریس جدید، بویژه روش تدریس ایفای نقش در ارائه محتوای تاریخی دروس دوره‌های مختلف تحصیلی استفاده کنند.

مقدمه گزارش:

از آنجا که آموزش و پرورش به عنوان یک سازمان مؤثر در پیشرفت اقتصادی و اجتماعی یک جامعه نقش فعال دارد و تحقق نقش آن به وسیله مواد درسی مختلفی که در دوره های ابتدایی، متوسطه و آموزش عالی برای فراگیران در نظر گرفته شده است، امکان پذیر می شود و یکی از مواد درسی « تاریخ » است، از قرون گذشته تا به امروز برای تدریس تاریخ از روش های مختلف تدریس استفاده می شده است؛ از قدیم ترین روش یعنی رروش تدریس ـ سخنرانی تا سایر روش های دیگر.

در زیر به بیان تجربیات ندریس خود در درس تاریخ و روشهای تدریس آن می پردازم .

بدنه یا متن گزارش:

اهداف

 1. شناخت روش‌های تدریس سخنرانی و ایفای نقش و مبانی معرفت‌شناسی آن‌ها.

 2. بررسی ویژگی‌ها، محاسن، معایب و مراحل اجرای روش‌های تدریس ـ سخنرانی و ایفای نقش.

 3. مقایسه ویژگی‌های روش‌های تدریس ـ سخنرانی و ایفای نقش در تدریس تاریخ.

 4. تجزیه و تحلیل نحوه کاربرد روش‌های سخنرانی و ایفای نقش در تدریس تاریخ.

چگونه می توان علاقة دانش آموزان نسبت به درس تاریخ را افزایش داد؟

یکی از علل عمدة ضعف در یادگیری و در نتیجه مشاهدة نمرات پایین میان دانش آموزان نداشتن انگیزه و علاقة کافی برای یادگیری است. البته انگیزه موضوعی نیست که تنها در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته باشد، این مفهوم از دیر باز مورد عنایت اندیشمندان و بزرگان قرار گرفته است.

آموزش تاريخ در مدارس، زمينه‌ساز تبديل دانش‌آموز به شهروند مطلوب و آگاه

    بخشي عظيم از هويت ملي انسان‌ها در تاريخ آشكار مي‌شود كه ابزاري قدرتمند جهت انتقال اطلاعات درباره‌ي شيوه آداب و رسوم تمدن‌ها و انسان‌هاست. هر انساني زماني كه واژه تاريخ را مي‌شنود، ذهنش به گذشته‌اي مبهم و سرشار از سؤال پرواز مي‌كند. از اين‌رو تاريخ و مطالعه‌ي آن روشي مناسب براي پاسخ‌گويي به اين سؤالات است.

    گذشته‌، داراي ويژگي‌ها و عناصري است كه انسان با به‌كارگيري آن‌ها مي‌تواند به تجربياتي مفيد در زندگي خويش برسد. اين عناصر و مؤلفه‌ها تأثيري عمده درتداوم حيات فرهنگي، اجتماعي، سياسي، اقتصادي انسان‌ها از ابتدا تا به حال را داشته است. بنابراين بهترين فرصت براي رسيدن به اين اطلاعات درس تاريخ است.

    تاريخ به انسان‌ها كمك مي‌كند گذشته را به خوبي بشناسد و در جهت تبديل شدن به يك شهروند مطلوب و آگاه قدم بردارد. تاريخ به انسان‌ها مي‌آموزد چگونه دنيا، آهسته آهسته اما منظم ترقي يافته است و در واقع تاريخ، ضبط تغييرات و واقعيت‌ها است و اين يعني به تكامل رسيدن پس حق هر انساني است كه منشأ اين تكامل و مرور اين نظم را بداند.بنابراين درس تاريخ در مدارس بهترين فرصت براي رسيدن به اين نكات ارزشمند است. اما با توجه به جايگاهي كه اين درس دارد و نيازي كه درباره‌ي آموختن آن احساس مي‌شود اين درس مانند برخي ديگر از درس‌هاي علوم انساني در جايگاه مناسبي واقع نشده است.

    عباس پرتوي مقدم كارشناس مسئول گروه درسي تاريخ در دفتر برنامه‌ريزي و تأليف كتاب‌هاي درسي سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي درباره‌ي جايگاه اين درس معتقد است درس تاريخ مانند ساير درس‌هاي علوم انساني در وضعيتي مطلوب قرار ندارد و اين موضوع به دلايلي عمده‌ شامل اتخاذ رويكرد نامناسب ، اهداف نامطلوب و عدم رعايت اصل تعادل و توازن در گزينش و سامان‌دهي محتواي كتاب درسي مربوط است.