چکیده: سیستم برنامه ریزی منابع سازمان به عنوان یکی از جدیدترین تکنولوژی های مدیریت سازمان مستلزم استفاده از سیستم های اطلاعاتی پیچیده ای از لحاظ مدل و تکنولوژی است. این سیستم حاصل سال ها تجربه می باشد که به دلیل بهبود مستمر در تکنیک های موجود در مدیریت سازمان ها و توسعه فناوری اطلاعات، روند تکاملی خود را طی کرده است و نتیجه این تجربه طولانی، به وجود آمدن فرآیندهای برتر در سیستم برنامه ریزی منابع سازمان می باشد. این سیستم یکپارچه با ایجاد زنجیره ای یکپارچه بین کلیه واحدها و بخش های یک سازمان ضامن افزایش کارایی هر یک از این بخش ها خواهد بود. در این نوشتار ضمن معرفی این سیستم، ملاحظات پیاده سازی آن نیز تشریح می گردد.
مقدمه
به دلیل جهانی شدن اقتصاد و بازار و رقابتی شدن محیط کسب وکار، سازمان ها به یافتن راه حل های کسب و کار بهتر با ساختارهای انعطاف پذیر و قابل اطمینان تر نیاز دارند. بسیاری از ساختارهای سازمانی و تشکیلاتی توسط سیستم های اطلاعاتی که فرآیندهای کاری را به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در جهت رشد و ابقاء سازمان پشتیبانی می کنند بهبود یافته اند. با اداره مؤثرتر این فرآیندها سازمان ها می توانند از طریق کاهش هزینه، افزایش تولید و بهبود سرویس دهی مشتریان به مزیت های رقابتی دست یابند. در حال حاضر سیستم برنامه ریزی منابع سازمان به عنوان یکی از جدیدترین تکنولوژی های مدیریت سازمان مطرح می باشد. سیستم برنامه ریزی منابع سازمان(ERP) مستلزم استفاده از سیستم های اطلاعاتی پیچیده ای از لحاظ مدل و تکنولوژی است(Davenport,T.H.2000). کلمه ERP در اصل مخفف واژگان Enterprise Resource Planning یا سیستم برنامه ریزی منابع سازمان است که طیف وسیعی از فعالیت های مختلفی را که به بهبود عملکرد سازمان منتهی می شود، در بر دارد. سیستم برنامه ریزی منابع سازمان سیستم اطلاعاتی یکپارچه ای است که فرآیندهای اصلی و فعالیت های عمده سازمان را پشتیبانی کرده و امکان برنامه ریزی و کنترل منابع سازمان را فراهم می کند. این سیستم یک سیستم میان وظیفه ای سازمان است که توسط مجموعه های یکپارچه بخش های نرم افزاری اداره شده و فرآیندهای اصلی درونی کسب وکار یک شرکت را پشتیبانی می کند(ابراین،1387،ص218). ظرفیت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان در یکپارچه کردن و اطلاعات حوزه های عملکردی مختلف از طریق یک پایگاه داده متمرکز داده، سبب شده تا صاحب نظران این سیستم ها را به عنوان پیش نیاز موفقیت در قرن بیست و یک معرفی کنند. (Umble M.,Umble J., Haft R.2003)
سیستم برنامه ریزی منابع سازمان
سامانه برنامه ریزی منابع سازمان سیستمی نرم افزاری است که داده های موجود در سراسر یک سازمان را یکپارچه ساخته، به شکل مناسب و در موقع لازم در اختیار کاربران قرار می دهد. به این ترتیب این سیستم تمامی جنبه های یک سازمان را از جمله توزیع و فروش، برنامه ریزی تولید، تهیه و تدارک مواد، مدیریت سازمان و منابع سازمانی و برنامه ریزی و کنترل تجاری را در بر می گیرد(غضنفری ودیگران،1381). بر همین اساس نرم افزار برنامه ریزی منابع سازمان یک مجموعه از ماژول های یکپارچه آماده راه اندازی از پیش طراحی شده و از پیش مهندسی شده است که تمام فرایندهای یک سازمان را پوشش می دهد. این سیستم به سازمان برای فعالیت در محیطی یکپارچه از نظر اطلاعاتی و فرایند گرا و اطلاعات محور کمک بسیار زیادی می کند. اجزای اصلی نرم افزار برنامه ریزی منابع سازمان عبارت است از(christopher koch,2002):